EDC Pan-European Working Group, Madryt

Spotkanie EDC Pan-European Working Group "Looking for the future" odbyło się w dn. 27-28.10.2015 w siedzibie Universidad CEU San Pablo w Madrycie (tutaj). W konferencji uczestniczyli przedstawiciele sieci Centrów Dokumentacji Europejskiej (CDE) z poszczególnych państw członkowskich UE poza Luksemburgiem, gdzie sieć nie ma swoich ośrodków i Belgią, która nie zdołała wyłonić krajowego delegata.

Po oficjalnej inauguracji i autoprezentacji uczestników spotkania Antonis Papacostas z DG COMM omówił program oraz przypomniał historię i etapy rozwoju sieci CDE. W opinii prelegenta ważnym okresem były lata 2004-2005, gdy sieć CDE dołączyła do organizowanej przez Komisję Europejską (KE) inicjatywy informacyjnej Europe Direct skupiającej brukselską infolinię, sieć ośrodków Europe Direct Information Centres (EDIC) obsługujących szerokie grono odbiorców oraz zespół wykładowców Team Europe. Poszerzeniu uległy wówczas zadania stawiane przed ośrodkami sieci CDE: KE oczekiwała bowiem włączenia się Centrów do debaty europejskiej oraz pozyskania nowych grup odbiorców informacji wspólnotowej. Po upływie 10 lat okazało się, że zadania te nie są do końca (lub w ogóle) realizowane, zmienił się także sposób funkcjonowania ośrodków, głównie z powodu zastąpienia publikacji drukowanych wydaniami elektronicznymi, procesów digitalizacji i reorganizacji działalności bibliotek instytucji przyjmujących Centra. Spostrzeżenia KE są następujące: instytucje przyjmujące (głównie biblioteki uczelniane) redukują zatrudnienie, co ma znaczny wpływ na potencjalne możliwości funkcjonowania Centrów. Niektóre ośrodki są z tego powodu nieaktywne lub funkcjonują w sposób szczątkowy, relacje pomiędzy Centrami a Dyrekcją Generalną ds. Komunikacji Społecznej KE są coraz słabsze, kolejne ośrodki albo zawieszają swoją działalność albo ją definitywnie kończą. Aby przeciwdziałać takiemu stanowi rzeczy, madrycka konferencja powinna zatem wypracować główne punkty nowej misji sieci w XXI wieku oraz określić jej zadania.


Dzień pierwszy obrad został poświęcony na szczegółową analizę danych na temat ośrodków zebranych podczas ostatniej ankiety oraz na pracę w trzech grupach problemowych podejmujących kwestie 1) zadań CDE w obecnej chwili, 2) dostępnych i możliwych do wykorzystania zasobów oraz 3) form i zakresu współpracy w ramach sieci i z innymi organizacjami.

Wyniki ankiety przeprowadzonej we wrześniu przedstawił Nikos Lampropoulos (Intrasoft). Ankieta składała się z dwóch kwestionariuszy: pierwszy dotyczył lokalizacji poszczególnych ośrodków, głównych aktywności, poziomu zatrudnienia i uczestnictwa w szkoleniach oraz głównych źródeł informacji wykorzystywanych w codziennej pracy. Ankieta w tej części została wypełniona przez 292 Centra z 27 państw. Drugi kwestionariusz wypełniany był anonimowo i obejmował zagadnienia roli sieci CDE, możliwego wsparcia ze strony KE, współpracy z innymi ośrodkami sieci CDE, instytucjami UE i innymi organizacjami oraz obecność sieci CDE w przestrzeni publicznej. Kwestionariusz w tej części został wypełniony przez 257 ośrodków z 27 państw.


Druga część dnia została przeznaczona na prezentacje tematyczne oraz pracę w zespołach problemowych. Podczas pierwszej prezentacji Marta Roquero z Biblioteki Centralnej KE (BC) omówiła możliwości współpracy sieci CDE z ECLAS-em. Poinformowała przede wszystkim o planowanym uruchomieniu multiwyszukiwarki Find-eR na bazie oprogramowania Primo, która niebawem zastąpi katalog zintegrowany ECLAS. W najbliższych miesiącach planowana jest również aktualizacja i restrukturyzacja dotychczasowej strony internetowej Biblioteki Centralnej. System Find-eR będzie pozwalał na tworzenie profili wyszukiwawczych i modelowanie strumieni informacyjnych w technologii RSS, uwzględniając listę nowych nabytków oraz selektywną dystrybucję informacji. Ważnym elementem współpracy jest możliwość otwarcia dla każdego zainteresowanego ośrodka sieci CDE indywidualnego konta do wypożyczeń międzybibliotecznych. Polityka udostępniania zbiorów własnych BC wobec sieci CDE jest niezmiernie atrakcyjna: wypożyczenia realizowane się bezpłatnie zarówno w przypadku wysyłanych materiałów drukowanych, jak i dostawy wydruków z zasobów elektronicznych, głównie artykułów z czasopism naukowych. Embargiem na wypożyczenia objęte są jedynie nowości wydawnicze, tj. BC nie realizuje zamówień na książki wydane w bieżącym roku; składając zamówienia na poszczególne artykuły należy mieć również na uwadze obowiązujące przepisy licencyjne i wynikającą z nich konieczność respektowania przez unijnego partnera praw autorskich. W planach jest również poszerzenie oferty bibliografii tematycznych odnotowujących publikacje dotyczących najważniejszych zagadnień, których tematyka będzie odzwierciedlać najczęściej prowadzone kwerendy na portalu europa.eu. Przedstawicielka BC potwierdziła, że metadane nadsyłane z Luksemburga są stale aktualizowane w ECLASie, a po określeniu warunków selekcji i na życzenie odbiorcy możliwy jest dalszy transfer danych i inne możliwości zaopatrywania w nie systemów informacyjno-wyszukiwawczych, np. data harvesting.

O możliwych scenariuszach współpracy pomiędzy siecią CDE a DG Research and Innovation opowiedziała Agata Stasiak. Przede wszystkim ośrodki sieci CDE mogą pozyskiwać z DG Research informacje o funduszach na badania dla instytucji goszczących, rozwijać kontakty z krajowymi koordynatorami programów badawczych, rozpowszechniać informacje o dostępnych stażach, projektach i inicjatywach oraz współpracować z biblioteką DG Research w zakresie pozyskiwania publikacji wydawanych przez tę Dyrekcję.

Monica Steletti z CDE we Florencji przedstawiła historię, funkcjonowanie, misję i możliwe wspólne działania sieci CDE podejmowane z Archiwum Historycznym UE (HAEU). HAEU powstało w roku 1984 i gromadzi dokumenty wytworzone w instytucjach, ciałach i agencjach UE oraz korespondencję osób, które miały znaczący wpływ na proces integracji europejskiej. W zbiorach HAEU znajduje się również dokumentacja poszczególnych grup parlamentarnych oraz wywiady, zdjęcia i relacje ustne urzędników i polityków europejskich. Informacja o zasobach obejmuje 250.000 rekordów bibliograficznych w formacie MaRC21, które znajdują się we wspólnym katalogu i mogą być transferowane do innych systemów informacyjne-wyszukiwawczych. Archiwum współpracuje w kwestii praktyk studenckich z włoskimi, francuskimi, hiszpańskimi i niemieckimi uniwersytetami prowadzącymi wyższe studia archiwistyczne, prowadzony jest również program edukacyjny skierowany do uczniów szkół podstawowych, ponadpodstawowych oraz seniorów uczestniczących w zajęciach uniwersytetu trzeciego wieku. Najważniejsze możliwe obszary współpracy z siecią CDE to: dystrybucja informacji o zasobach HAEU i dostępnych stypendiach badawczych (miesięczny pobyt we Florencji finansowany przez archiwum), stażach studenckich, archiwizacja danych bibliograficznych i ich dystrybucja, realizacja kwerend nadsyłanych przez poszczególne ośrodki a także promocja Archiwum za pośrednictwem sieci informacyjnych, możliwość pozyskiwania metadanych o zasobie, wystawy (np. zaplanowana na listopad wystawa z okazji trzydziestolecia przystąpienia Hiszpanii do UE), dystrybucja materiałów szkoleniowych, możliwość pośredniczenia w przekazywaniu depozytów urzędników europejskich, możliwość zamawiania z Florencji zdigitalizowanych materiałów archiwalnych.


W ostatniej sesji tego dnia uczestnicy spotkania podzielili się na trzy zespoły problemowe, w których rozpoczęto omawianie następujących kwestii: 1) zadania ośrodków sieci CDE w obecnej chwili, 2) dostępne i możliwe do wykorzystania zasoby oraz 3) formy i zakres współpracy zarówno w ramach sieci, jak i z innymi organizacjami.

Obrady zespołów były kontynuowane w drugim dniu spotkania, następnie reprezentanci poszczególnych grup zaprezentowali w skrócie wyniki prac. Ze względu na dość obszerny zakres podejmowanych zagadnień ustalono, że konkluzje grup zostaną przesłane w formie pisemnej do koordynatora grupy roboczej, który w porozumieniu z reprezentantami dokona syntezy wniosków. Na tej podstawie sporządzony zostanie szkic raportu końcowego, który następnie zostanie przekazany do wiadomości uczestników spotkania i DG COMM. Wersja definitywna raportu powinna być gotowa w pierwszej dekadzie grudnia 2015 r.

Krótka relacja telewizyjna jest dostępna tutaj.

Komentarze